Luk 1 | KPG | STEP | zepDogu ihoo hagaaloho go Theophilus. Dogologo digau ne hagamahi e hihi nia helekai o nia mee ala gu kila aga i tadau baahi.

a 1.5:1 Chr 24.10

b 1.15:Num 6.3

c 1.17:Mal 4.5-6

d 1.19:Dan 8.16, 9.21

e 1.27:Mt 1.18

f 1.31:Mt 1.21

g 1.32-33:2 Sam 7.12, 13, 16; Is 9.7

h 1.37:Gen 18.14

i 1.46-55:1 Sam 2.1-10

j 1.48:1 Sam 1.11

k 1.52:Job 5.11, 12.19

l 1.55:Gen 17.7

m 1.59:Lev 12.3

n 1.76:Mal 3.1

o 1.79:Is 9.2

Luke 1

1 zepDogu ihoo hagaaloho go Theophilus. Dogologo digau ne hagamahi e hihi nia helekai o nia mee ala gu kila aga i tadau baahi. 2 Digaula ne hihi nia mee ala gu hagamodongoohia mai gi gimaadou mai i baahi digau ala ne mmada gi nia mee aanei mai taamada, gei gu agoago nia maa gi nia daangada. 3 Meenei Diobilus, dogu mmada gi humalia gi nia mee haga lligi huogodoo mai taamada, gei au gu maanadu bolo ma koia e humalia, maa au ga hihi dagu beebaa e haga modongoohia adu gi di goe nia mee ala ne hai. 4 Au e hihi adu di mee deenei, gi modongoohia e-goe nia mee e donu huogodoo ala gu lawa dau iloo.

Di haga iloo di haanau John Babdais

5 Di madagoaa Herod nogo hai di king o Judea, tangada hai mee dabu i golo dono ingoo go Zechariah, tangada di hagabuulinga gau hai mee dabu o Abijah. Dono lodo go Elizabeth, tangada labelaa ni di madawaawa hai mee dabu. ^a 6 Meemaa e mouli humalia i mua o God, e haga kila aga nia helekai mo nia haganoho huogodoo Dimaadua. 7 Meemaa nau dama ai, idimaa, Elizabeth di ahina dee hua, meemaa gu mmaadua. 8 Dahi laangi hua, Zechariah nogo hai ana hegau dabu i lodo di Hale Daumaha. 9 E hagatau gi di hai dela nogo daudali go digau hai mee dabu, mee ne hilihili belee dudu ana mee haga kala mee i hongo di gowaa dudu tigidaumaha, mee ga ulu gi lodo di Hale Daumaha. 10 Di hagabuulinga dangada i malaelae, e dalodalo i di madagoaa tigidaumaha ne dudu. 11 Tangada di langi Dimaadua ga haga gida gi Zechariah, e duu i di baahi gau donu, di gowaa dudu tigidaumaha . 12 Di madagoaa Zechariah ne gidee tangada di langi deelaa, geia gu homouli, gu madagu huoloo. 13 Gei tangada di langi ga helekai, “Zechariah, hudee madagu! Au dalodalo la gu kila i baahi o God. Doo lodo go Elizabeth ga haanau dana dama daane, gei goe ga wanga dono ingoo go John. 14 Goe ga tentene mo di noho i di aumaalia, gei digau dogologo ga tentene i di haanau o maa. 15 Mee ga aamua i mua o God. Mee hagalee hai gi tale gi nia waini be nia dagaao maaloo. Mai dono madagoaa ma ga haanau, gei mee ga honu i di Hagataalunga Dabu. ^b 16 Mee ga laha mai labelaa digau Israel dogologo gi Dimaadua, di nadau God. 17 Mee ga hana i mua o Tagi, e maaloo gei e mahi be soukohp Elijah. Mee ga hagahumalia mehanga nia damana mo nadau dama, ga huli digau de hagalongo gi di tonu, gei mee ga hai nia daangada o Tagi gi togomaalia gi Mee.” ^c 18 Zechariah ga helekai gi tangada di langi, “Dehee dagu hai e iloo eau bolo nia helekai aanei le e donu e kila aga i dogu baahi, au mo dogu lodo gu mmaadua?” 19 Tangada di langi ga helekai, “Au go Gabriel. Au e duu i mua nnadumada o God. Au ne hagau mai belee haga iloo adu di longo humalia deenei. ^d 20 Gei goe dela hagalee hagadonu dagu haga iloo, dela ga gila aga i dono madagoaa donu, goe ga deemee di leelee, ga dae loo gi di laangi dela e gila aga dagu hagababa deenei adu gi di goe.” 21 Di madagoaa deelaa, gei digau dogologo e tali Zechariah, e gologolo be mee e aha dela e duai mai i-lodo. 22 Di madagoaa o mee ne ulu mai gi daha mo di Hale Daumaha, gei mee gu deemee di leelee. Digaula gu iloo hua bolo mee gu mmada gi di mee i lodo di Hale Daumaha. Gei mee e duu i mua digaula e aau ono lima bolo ia e helekai, gei mee gu deemee di helekai.

23 Di madagoaa ne lawa ana hegau i lodo di Hale Daumaha, gei Zechariah ga hana gi dono guongo. 24 Muli mai hua, dono lodo go Elizabeth gu hai dama, ga noho hua i lodo dono hale i nia malama e lima. 25 Gei mee ga helekai, “Deenei di hai o Tagi ne hagamaamaa au dolomeenei, i dono daa gi daha dogu haga langaadia i baahi nia daangada!”

Di haga iloo di haanau o Jesus

26 Di madagoaa Elizabeth ne ono ono malama hai dama, gei God ga hagau mai tangada di langi Gabriel gi tama waahale i Galilee, go Nazareth, 27 gi baahi tama ahina madammaa, dono ingoo go Mary, dela gu hagababa ang gi Joseph, tangada di madawaawa o David. ^e 28 Tangada di langi ga hana gi baahi o mee, ga helekai, “Mary, di aumaalia gi madalia goe! Tagi e noho i doo baahi gei e haga maluagina goe!” 29 Mary gu homouli gi nia helekai a maa, gei gu gologolo be nnadinga ana helekai le e hai bolo aha. 30 Tangada di langi ga helekai, “Mary, hudee madagu, idimaa, tumaalia o God gu honu i doo baahi. 31 Goe ga hai dama, ga haanau tama daane, gei goe ga wanga dono ingoo go Jesus. ^f 32 Mee ga aamua, ga haga ingoo bolo “Tama ni di God Aamua Huoloo.” Tagi go God ga haga menege aga a mee e hai di king, gi hai be dono damana go David. ^g 33 Mee ga hai di king ni di hagadili a Jacob, ga hana hua beelaa, gei dono henua la hagalee haga odi!” 34 Mary ga helekai gi tangada di langi, “Nia mee aanei e mee di kila aga behee i dogu baahi, i di au di ahina hua e noho madammaa?” 35 Tangada di langi ga helekai, “Di Hagataalunga Dabu ga hanadu gi oo nua, gei nia mahi o God Aamua Huoloo ga haga holi goe, deelaa di mee a di tama dabuaahia ga haga ingoo bolo “Tama a God.” 36 Maanadu ina doo dangada go Elizabeth, dela e hai go nia daangada bolo di ahina dee hua, gei dolomeenei gei mee gu hai dama, gu ono ono malama, gei mee di ahina gu madumadua. 37 Idimaa, di mee e deemee i baahi o God ai!” ^h 38 Mary ga helekai, “Au di hege ni Tagi. Heia au gi hai be au helekai.” Tangada di langi ga hagatanga ga hana.

Mary e haga hidingaangala gi baahi o Elizabeth

39 Muli hua nia mee aanei, gei Mary ga hagalimalima ga hana gi tama waahale i tenua gonduu o Judea. 40 Mee ne hana gi di hale o Zechariah, ga hagaaloho gi Elizabeth. 41 Di madagoaa Elizabeth ne longono ia Mary e hai dana hagaaloho, gei di tama i lodo o mee gu ngalungalua. Gei Elizabeth gu honu i di Hagataalunga Dabu, 42 ga wolo gi nua,

“Mary, goe gu maluagina i baahi nia ahina huogodoo. E maluagina go di tama dela ga haanau kooe!”
43 Di mee haga goboina deenei e aha dela e hai mai gi di au, dela tinana o dogu Dagi e hanimoi e haga hidingaangala gi dogu baahi? 44 Doo madagoaa ne hagaaloho mai, gei di tama dela i ogu lodo gu ngalungalua i dono tentene. 45 Goe e maluagina, idimaa, go doo hagadonu nia helekai a Tagi ga kila aga i doo baahi!”

Taahili hagaamu a Mary

(1 Samuel 2.1-10)

46 Mary ga helekai, ⁱ

“Dogu manawa e hagaamu Tagi. 47 Dogu hagataalunga e tentene gi God, dogu Dangada Hagamouli, 48 i mee dela ne langahia dana hege dulii loo deenei! Dolomeenei ga huli gi muli, nia daangada huogodoo ga haga hagaamu au, ^j 49 mai i nia hagadilinga mee haga goboina ala ne hai go God Aamua mai gi di au. Dono ingoo koia e dabuaahia. 50 Mee e haga modongoohia dono dumaalia ang gi digau ala e hagalaamua ia, di adu dangada nei mo di adu dangada nei. 51 Mee ne holo dono lima mogobuna gi daha, ga hagahuaidu nia hiihai digau ala e hagamuamua huogodoo. 52 Mee ne daa nia king ala e hagamuamua gi daha mo nadau lohongo, ga haga menege aga digau ala lligi. ^k 53 Mee ne haga maaluu digau ala e hiigai gi nia meegai humalia, ga hagau gi daha digau maluagina gi hula nadau mee e kae ai. 54 Mee e dadaahi ana hagababa ang gi tadau maadua mmaadua, ne hanimoi belee hagamaamaa dana hege go Israel. 55 Mee e langahia dono dumaalia ne hai ang gi Abraham mo ono hagadili huogodoo ga hana hua beelaa.” ^l
56 Mary nogo noho i baahi Elizabeth nia malama e dolu. Nomuli, gei mee ga hana gi dono hale.

Di haanau o John Babdais

57 Gu dae gi di madagoaa Elizabeth e haanau ai, gei mee ga haanau dana dama daane. 58 Digau ala i baahi o mee mo ono gau gu longono di humaalia o Tagi ang gi mee, gei digaula huogodoo gu tentene huoloo madalia a mee. 59 Nia laangi e walu i muli di haanau di tama, gei digaula ga loomoi belee sirkumsais a mee, ga wanga di ingoo o maa go Zechariah, e haga ingoo i muli dono damana. ^m 60 Tinana o maa ga helekai gi digaula, “Deeai, di ingoo o maa go John.” 61 Digaula ga helekai gi mee, “E hai behee? John la hagalee di ingoo dahi dangada i lodo oo gau.” 62 Digaula ga aau nadau lima gi tamana o tama, di ingoo behee dela e hiihai ginai e haga ingoo di tama. 63 Zechariah ga aau ono lima gi gaamai di laagau baba, ga hihi, “Di ingoo o maa go John.” Gei digaula huogodoo gu goboina huoloo. 64 Di madagoaa hua deelaa, gei Zechariah gu mee di leelee labelaa, geia ga daamada ga hagaamu a God. 65 Digau o di gowaa deelaa huogodoo gu uli nadau gai huoloo, gei nia longo o nia mee aanei gu dele gi nia madagoaa huogodoo i hongo tenua gonduu o Judea. 66 Digau huogodoo ala ne longono nia mee aanei gu hagabaubau mo di heheeu be di tama deenei la ga hai dana aha? Idimaa, gu modongoohia bolo nia mogobuna o Dimaadua la gu i-baahi di tama deenei.

Nnelekai kokohp Zechariah

67 Zechariah tamana o John gu honu i di Hagataalunga Dabu, ga hagi aga nnelekai a God:

68 “Gidaadou e hagaamu Tagi, di God o Israel, mee gu hanimoi belee hagamaamaa ana dama, ge e haga dagaloaha digaula. 69 Mee ne dugu mai gi gidaadou dana Dangada Hagamouli aamua di hagadili ni David, go dana dangada hai hegau. 70 Mee gu hagababa ang gi ana soukohp dabuaahia namua, 71 bolo ia ga daa mai gidaadou gi daha mo tadau hagadaumee, mo nia mahi o digau ala e de hiihai mai gi gidaadou. 72 Mee gu helekai bolo ia ga dumaalia ang gi tadau maadua mmaadua, ge e langahia dana hagababa dabu. 73 Mee gu hai dana hagamodu gi tadau damana go Abraham, gei gu hagababa bolo ia e daa mai gidaadou gi daha mo tadau hagadaumee, ge e dumaalia mai gi gidaadou gi hai hegau gi deia gi dee lliga i dahi mee, 75 bolo gi madammaa gidaadou, gei gi donu i ono mua i nia laangi huogodoo i di waalooloo o tadau mouli. 76 Goe go dagu dama ga haga ingoo bolo di soukohp ni di God Aamua Huoloo, idimaa, goe ga hana i mua Tagi, e hagatogomaalia dono ala, ⁿ 77 bolo goe gi agoago gi ana daangada di hai dela e mouli ai digaula, mai tumaalia o nadau huaidu. 78 Tadau God le e manawa dumaalia ge e humalia. Mee e haga maalama gidaadou gi di maalama haga mouli. 79 E ina digau huogodoo ala e noho i lodo di malu bouli o di made gi di maalama mai di langi, e dagi gidaadou i lodo di ala o di aumaalia.” ^o
80 Di tama deelaa gu tomo aga dono mouli mo dono hagataalunga. Geia e noho i lodo di anggowaa ga dae loo gi dono haga gida ia gi digau Israel.